Ο παράξενος λόγος που τα φανάρια στην Ιαπωνία είναι μπλε και όχι πράσινα

Ένα μάθημα που οι περισσότεροι από εμάς παίρνουμε πολλά χρόνια πριν κρατήσουμε τιμόνι στα χέρια μας είναι ότι το κόκκινο χρώμα στα φανάρια σημαίνει στάση και το πράσινο διέλευση. Μέχρι εδώ τα πράγματα ακούγονται πολύ απλά. Τι συμβαίνει, όμως, στην περίπτωση που σε μια κουλτούρα το πράσινο σημαίνει επίσης και μπλε; Ό,τι ακριβώς συμβαίνει, δηλαδή, στην Ιαπωνία.

Όποιος βρεθεί στην Ιαπωνία, λοιπόν, και οδηγήσει στους δρόμους των πόλεών της θα παρατηρήσει ότι ο πράσινος φωτεινός σηματοδότης έχει χρώμα μπλε, και μάλιστα σε διάφορες αποχρώσεις. Αυτό δεν οφείλεται, όπως αναφέρει το Atlas Obscura σε κάποια λανθασμένη καλωδίωση αλλά στην ιαπωνική γλώσσα.

Πριν από εκατοντάδες χρόνια, λοιπόν, η ιαπωνική γλώσσα περιλάμβανε λέξεις για τέσσερα βασικά χρώματα: μαύρο, λευκό, κόκκινο και μπλε. Εάν κάποιος ήθελε να περιγράψει κάτι πράσινο θα χρησιμοποιούσε τη λέξη για το μπλε -«ao»- και αυτό το σύστημα λειτούργησε αρκετά καλά μέχρι περίπου το τέλος της πρώτης χιλιετίας, όταν ξεκίνησε η λέξη «midori» (αρχικά σήμαινε «βλαστάρι») να εμφανίζεται και γραπτώς για να περιγράψει αυτό που όλοι αναγνωρίζουμε ως πράσινο. Ακόμα και τότε, το midori θεωρήθηκε απόχρωση του ao. Όπως μπορείτε να φανταστείτε, αυτή η ξαφνική μετάβαση είχε μόνιμα αποτελέσματα στην Ιαπωνία.

Παρόλο, λοιπόν, που τα πρώτα φανάρια στην Ιαπωνία, που λειτούργησαν κατά τη δεκαετία του 1930, ήταν πράσινα, αναφέρονται ως «μπλε» και αυτό έκανε την κυβέρνηση να αντιμετωπίζει προβλήματα με τους γλωσσολόγους. Αντί να αλλάξουν τις επίσημες περιγραφές, ωστόσο, αποφάσισαν να αλλάξουν τα φώτα προσπαθώντας να παραμείνουν όσο το δυνατόν πιο κοντά στο διεθνές δίκαιο, που υπαγορεύει την υιοθέτηση ενός κοινού κώδικα (στην προκειμένη κόκκινα και πράσινα φανάρια) κυκλοφορίας. Μάλιστα, ενώ μια διεθνής σύμβαση για τα χρώματα των φαναριών, επικυρωμένη από 74 χώρες, υπαγορεύει τα κόκκινα, κίτρινα και πράσινα χρώματα, η Ιαπωνία δεν την έχει υπογράψει, ωστόσο προσπαθεί να υιοθετήσει τη φιλοσοφία της. Έτσι, το 1973 μια κυβερνητική εντολή δήλωνε ότι τα φανάρια πρέπει να είναι η πιο μπλε απόχρωση του πράσινου που θα μπορούσε να υπάρξει.

Αξίζει να αναφερθεί ότι μέχρι σήμερα, όπως επισημαίνει το Atlas Obscura, όταν οι οδηγοί δίνουν εξετάσεις οδήγησης, πρέπει να περάσουν από ένα τεστ όρασης που περιλαμβάνει τη δυνατότητα διάκρισης μεταξύ κόκκινου, κίτρινου και μπλε -όχι πράσινου.