Πώς οι φόβοι του Ψυχρού Πολέμου βοήθησαν στη δημιουργία του υπόγειου παραδείσου στο Ελσίνκι
Δέκα εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα υπόγειων χώρων και σηράγγων αποτελούν τον υπόγειο παράδεισο της πρωτεύουσας της Φινλανδίας, Ελσίνκι. Σε αυτόν ανακαλύπτει κανείς από μουσείο τέχνης, αίθουσα κολύμβησης και εκκλησία μέχρι εμπορικά καταστήματα, πίστα κάρτ και μια βαθιά δεξαμενή μήκους 40 μέτρων.
Ενώ πρόκειται για ένα από τα πιο δημοφιλή αξιοθέατα των επισκεπτών της πόλης, ο υπόγειος αυτός παράδεισος του Ελσίνκι στην ουσία είναι ένα καταφύγιο έκτακτης ανάγκης, πλήρως εφοδιασμένο με τον απαραίτητο εξοπλισμό για να υποστηρίζει την ζωή όπως σύστημα φιλτραρίσματος αέρα, φαγητό και νερό για δύο εβδομάδες, βρεφικές κούνιες και άλλες ανέσεις.
Θεωρείται ότι είναι η μόνη πόλη του κόσμου με ένα τόσο οργανωμένο υπόγειο σχέδιο. Το Ελσίνκι άρχισε να ανασκάπτει υπόγειες σήραγγες κατά τη δεκαετία του 1960 για να στεγάσει ηλεκτροφόρα καλώδια, υπονόμους και άλλα βοηθητικά προγράμματα. Οι πολεοδόμοι συνειδητοποίησαν γρήγορα ότι ο χώρος θα μπορούσε, επίσης, να φιλοξενεί εμπορικά καταστήματα, πολιτιστικά και αθλητικά αξιοθέατα, και ότι θα μπορούσε να στεγάσει τον πληθυσμό της πόλης των 630.000 σε περίπτωση άλλης εισβολής από την Ανατολή (η Ρωσία θεωρείται ο μακροχρόνιος εχθρός της πόλης). Έτσι, η κατασκευή των σηράγγων επεκτάθηκε με νέο σκοπό.
Στα σημεία αναφοράς της υπόγειας αυτής πόλης το Temppeliaukio, μια εκκλησία λαξευμένη σε συμπαγές βράχο. Η κατασκευή της ολοκληρώθηκε το 1969, ενώ τα εντυπωσιακά χαρακτηριστικά και η εξαιρετική ακουστική της την έχουν καταστήσει ως ένα από τα πιο δημοφιλή αρχιτεκτονικά αξιοθέατα της Φινλανδίας, προσελκύοντας περισσότερους από 850.000 επισκέπτες το χρόνο.
Εξίσου εντυπωσιακή και η υπόγεια αίθουσα κολύμβησης Itäkeskus και γυμναστήριο στο Ανατολικό Ελσίνκι. Διαθέτει εγκαταστάσεις σε δύο επίπεδα και μπορεί να φιλοξενήσει περίπου χίλιους επισκέπτες κάθε φορά. Συνολικά, οι εγκαταστάσεις χρησιμοποιούνται από περίπου 400.000 πελάτες ετησίως, ενώ μπορεί να μετατραπεί σε καταφύγιο έκτακτης ανάγκης φιλοξενώντας έως και 3.800 άτομα.
Το 1995 εγκαινιάστηκε η πίστα καρτ Formula Center, η οποία είναι η μοναδική υπόγεια πίστα σε όλη την Φινλανδία και ίσως σε ολόκληρο τον κόσμο, σύμφωνα με την επίσημη ιστοσελίδα της πόλης. Επίσης, στην υπόγεια αυτή πόλη λειτουργεί αθλητικό κέντρο και παιδική χαρά, με διάφορες δραστηριότητες για όλες τις ηλικίες και όλες τις εποχές του χρόνου. Στις πιο πρόσφατες προσθήκες το μουσείο Τέχνης Amos Rex, το οποίο χαρακτηρίστηκε από το BBC ως ένας από τους πιο καινοτόμους αρχιτεκτονικούς χώρους της Ευρώπης όταν άνοιξε το 2018.
Οι υπόγειοι χώροι που δεν είναι ανοιχτοί στο κοινό περιλαμβάνουν μια υπόγεια δεξαμενή χωρητικότητας 35 εκατομμυρίων λίτρων, μια εγκατάσταση επεξεργασίας λυμάτων που μπορεί να επεξεργαστεί οικιακά λύματα για περίπου 800.000 άτομα και τη μεγαλύτερη μονάδα αντλίας θερμότητας στον κόσμο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο για ψύξη όσο και για θέρμανση.
Ένα από τα πιο ορατά μελλοντικά σχέδια είναι να συνδέσει το Ελσίνκι με την «αδελφή» του πόλη Ταλίν, την πρωτεύουσα της Εσθονίας, μέσω μιας σήραγγας 100 χιλιομέτρων κάτω από τον Κόλπο της Φινλανδίας.
